Ole Anton Bieltvedt skrifar:
Stjórnmál Undirritaður hefur fylgzt með stjórnmálum, hér og erlendis, til lengri tíma, og minnist þess ekki, að hafa horft upp á annað eins fylgishrun stjórnmálaflokks, og Vinstri grænir, VG, hafa orðið fyrir, síðustu 6-7 árin. Úr 17% í rúm 3%!
Í Alþingiskosningunum 2017 varð VG 2. stærsti flokkur landins með 17% fylgi. Í krafti þess fékk formaðurinn, Katrín Jakobsdóttir, stjórnarmyndunarumboð, sem hún nýtti. Leiddi það svo til rúmlega 6 ára stjórnarforustu hennar/VG, með Sjálfstæðisflokki og Fransókn, eins og kunnugt er.
Hvernig gat fylgi VG hrunið með þessu stórfellda og einstaka hætti?
Hvernig gat fylgi VG hrunið með þessu stórfellda og einstaka hætti? Stefnan var í uppðhafi vinsæl hjá mörgum, eins og gott fylgi 2017 sýndi. Hvað brást þá!?
Vert er að líta aðeins á helztu stefnumál VG 2017, sem þetta góða fylgi þá byggðist á:
Hvalveiðar
„Landsfundur Vinstrihreyfingarinnar – græns framboðs, haldinn á Selfossi 23.-25. október 2015, leggst eindregið gegn hvalveiðum við Íslandsstrendur. Við veiðarnar er beitt ómannúðlegum veiðiaðferðum til að viðhalda áhugamáli örfárra útgerðarmanna. Háum upphæðum af opinberu fé hefur verið kastað á glæ til að styrkja þessa áhugamenn um hvalveiðar. Nú er mál að linni“.
Hvað varð um þessa hvalveiðistefnu, sem tryggði flokknum fylgi dýraverndunar- um umhverfissinna, loforð um hvalveiðibann, við Íslandsstrendur? EKKERT. Síðustu 40 árin hefur aldrei verið meira veitt af hvölum, langreyði, en einmitt í stjórnartíð Katrínar Jakobsdóttur/VG.
Þjóðgarður
Í stjórnarsáttmála 2017 stendur m.a.. „Stofnaður verði þjóðgarður á miðhálendinu“. Þetta stóra stefnumál, einn stærsti þjóðgarðurinn í Evrópu, sem svo átti að verða, hefði VG kannske átt að fá fyrir að gefa eftir hvalafriðun. Svona út á gamla og góða hrossakaupareglu. En fengu þau það? NEI. Hér hlupust D og B undan merkjum, þegar á reyndi, og VG lét það bara gott heita.
Dýravernd
…allt er betra en ekkert…
„Endurskoða þarf löggjöf um vernd, friðun og veiðar á villtum fuglum og spendýrum“ segir í sama stjórnarsáttmála.
En stóðst þetta mikilvæga áhuga- og stefnumál náttúru- og dýraverndarsinna þá? Síðustu 50 árin hefur viltum dýrum og fuglum í heiminum fækkað um 70%! NEI, aldeilis ekki. Hvað varðar Bjarna Ben og Inga Sigurð um slík mál. Málið komst aldrei úr nefnd, en VG brosti áfram.
Stjórnarskráin
„Ríkisstjórnin vill halda áfram heildarendurskoðun stjórnarskrárinnar…“ segir líka í sama stjórnarsáttmála. Náðist þetta miklivæga atriði í stjórnarsáttmála þá fram? NEI. Sama saga.
Hér fóru D og B undan í flæmingi, og sat formaður VG/forsætisráðherra uppi með frumvarp, sem „samherjar“ vildu ekki sjá eða heyra og varð að engu. Hvílík sneypa.
Loftlagsvernd
VG hefur talað mikið um sinn góða árangur í þessari ríkisstjórn í loftslagsvernd.
Í september 2018 boðaði ríkisstjórnin til blaðamannafundar, þar sem ekki mættu færri en 7 ráðherrar, og þóttust nú bæði D og B allt í einu vera orðnir grænir.
6.8 milljarða skyldi setja í aðgerðir í loftslagsmálum næstu fimm árin. 1,3 milljarða á ári. Auðvitað var þetta gott mál, allt er betra en ekkert, en það vildi svo til, að sömu daga og ríkisstjórnin blés í sína lúðra með þetta mál, voru fréttir í gangi með það, að setja ætti 120 milljarða í flugstöð í Keflavík á næstu árum. 18-falt meira skyldi fara í flugstöð, en í að tryggja landsmönnum minni mengun, hreinna loft og betri lífsskilyrði. Enn eitt floppið.
Með því er flokkurinn auðvitað fallinn út af þingi.
Ofangreind upptalning skýrir ástæðurnar fyrir því, að VG er farið úr 17% fylgi niður í 3%. Með því er flokkurinn auðvitað fallinn út af þingi. Eins og allir sjá og skilja, eru ástæðurnar vanefndir, stefnusvik, í flestum stærri málum. Flóknara er það ekki.
1. stefnumálið, kosningaloforð, VG, bann við hvalveiðum, er nú í deiglu hjá Bjarkey Olsen/VG, eftir að Svandís Svavarsdóttir/VG hafði stýrt því frá 2021.
Í maí í fyrra birti MAST skefilega skýrslu um hvalveiðar sumarið 2022, kolsvarta skýrslu, sem sýndi, að lífið hafði verið murkað úr 41% dýranna, með mis fólskulegum- og skelfilegum hætti. Fór um alla góða menn.
Ekki kom þó fram, hversu margar hvalkýrnar voru, af þeim 148 dýrum, sem drepin voru, en ýmsar þeirra hafa verið með nánast fullgenginn kálf í kviði, og aðrar með lifandi kálf sér við hlið, sem hefur veslast upp og soltið í hel við móðurmissinn.
Skýrsla MAST fór svo formlega til Fagráðs um velferð dýra 22. maí í fyrra, og kom þessi niðurstaða frá Fagráði 16. júní:
„Niðurstaða ráðsins var sú, að sú veiðiaferð sem beitt er við veiðar stórhvela samrýmist ekki ákvæðum laga nr. 55/2013 um velferð dýra“.
Gaf ráðið jafnframt til kynna, að það telji, að ekki sé hægt að bæta svo úr, með núverandi skipum, tólum og veiðiaðferðum, að veiðar geti samræmst þessum lögum.
Línurnar í þessu máli eru því algjörlega tandurhreinar og tal Bjarkeyjar um enn eina skoðun málsins eintómar úrtölur og fyrirsláttur. Ef nýtt hvalveiðileyfi verður veitt, gengur það klárlega og skýrlega gegn lögum landins, 55/2013, svo að ekki sé talað um, að það gangi með skýrum og afgerandi hætti gegn stefnu og konsingaloforðum VG.
Ef Bjarkey heldur í þetta síðasta hálmstrá, stendur loks við stefnuna og loforð, og gefur ekki út nýtt hvalveiðileyfi, er kannske enn von fyrir VG. Ef ekki, má reikna með að saga þessa flokks – en ógæfa hans og andlitsmissir væri þá endanleg – sé öll.
Höfundur er samfélagsrýnir og náttúruverndarsinni.
