Skoðanakönnun Gallup sýnir mikla fylgissveiflu frá Framsókn og Pírötum til Samfylkingar á undanförnum vikum og mánuðum. Einnig að fylgið fellur af Vg og Framsókn í stjórnarsamstarfi við Sjálfstæðisflokkinn, sem hefur það hins vegar fínt. Sósíalistar ná á þing en Flokkur fólksins ekki.
Ef við setjum þingheim upp eins og hann yrði ef þetta yrðu niðurstöður könnunarinnar þá er staðan þessi (innan sviga er breyting frá núverandi þingi, eftir flokkaflakk):
Ríkisstjórn:
Sjálfstæðisflokkur: 17 þingmenn (+/-0)
Framsóknarflokkur: 8 þingmenn (-5)
Vg: 5 þingmenn (-3)
Ríkisstjórn alls: 30 þingmaður (-8)
Hin svokallaða frjálslynda miðja:
Samfylkingin: 14 þingmenn (+8)
Píratar: 8 þingmenn (+2)
Viðreisn: 5 þingmenn (+/-0)
Hin svokallaða frjálslynda miðja: 27 þingmenn (+10)
Ný-hægri andstaðan:
Flokkur fólksins: Enginn þingmaður (-6)
Miðflokkurinn: 3 þingmenn (+1)
Ný-hægri andstaðan: 3 þingmenn (-5)
Stjórnarandstaða utan þings:
Sósíalistaflokkurinn: 3 þingmenn (+3)
Ríkisstjórnarflokkarnir fengu 54,3% atkvæða fyrir ári og 37 þingmenn. Nánast á kosninganótt gekk síðan Birgir Þórarinsson úr Miðflokki yfir í Sjálfstæðisflokk svo ríkisstjórnin er með 38 þingmenn í dag. Í könnun Gallup fá ríkisstjórnarflokkarnir 43,8% og 30 þingmenn.
Þessi könnun staðfestir mikla fylgisaukningu Samfylkingar sem sést hefur í könnunum Prósent og Maskínu á síðustu vikum. Við skulum skoða það nánar.
Logi Einarsson lýsti yfir að hann vildi hætta sem formaður um miðjan júní. Fljótlega eftir það varð ljóst að Kristrún ætlaði fram, þótt hún hafi ekki lýst yfir framboði fyrr en seinni hluta ágúst. Ef við reynum að greina fylgisaukningu Samfylkingarinnar er júní-könnunin því líklega besta viðmiðunun.
Og þá er breytingin þessi, frá júní-nóvember:
Þessir bæta við sig:
Samfylkingin: +7,4 prósentur
Sjálfstæðisflokkur: +1,3 prósentur
Sósíalistar: +1,1 prósentur
Miðflokkur: +1,0 prósentur
Þessi standa í stað:
Viðreisn: +0,7 prósentur
Vg: +0,3 prósentur
Þessir missa fylgi:
Flokkur fólksins: -2,5 prósentur
Píratar: -3,9 prósentur
Framsókn: -5,3 prósentur
Þarna má merkja að fylgissveiflan til Samfylkingar, sem tengja má Kristrúnu Frostadóttur kemur fyrst og fremst frá Framsókn og Pírötum. Eins og formannsframboð hennar var lagt upp verður þetta baráttan um miðjuna. Kenningin er að þar sé mest að sækja. Annars vegar til þess fylgis sem leggur upp að Pírötum í könnunum en sem sagan sýnir að skilar sér illa á kjördag. Og hins vegar til þess fylgis sem Framsókn lokkaði til sín í kosningunum fyrir ári og svo aftur í sveitastjórnarkosningunum í vor.
Ef við miðum við kosningarnar fyrir ári er staðan sú að Framsókn og Vg hafa tapað sitthvorum 5 prósentunum og Flokkur fólksins rúmum 4. Samfylkingin hefur tekið 11 af þessum prósentum, Píratar 3,5 og Viðreisn og Sósíalistar sitthvort.
Á bak við þessa sveiflu er annars vegar viðsnúningur kjósenda Vg og Framsóknar gagnvart ríkisstjórninni og hins vegar óstuð á Flokki fólksins. Þegar þetta fylgi losnar leitar það annað og einkum til Samfylkingar og Kristrúnar síðustu mánuði.
Sveiflan frá Vg var þegar orðin áður en Logi gaf sína yfirlýsingu. Það er því fyrst og fremst Framsóknarfylgið sem losnar frá ríkisstjórninni eftir það.
