Nógu gamlir fyrir hrottalegt morð – of ungir fyrir opin réttarhöld
Ole Anton Bieltvedt skrifar:
Fyrst skal heiftarlegt árásarmál frá því í fyrravor rifjað upp:
21 árs gamall Íslendingur var staddur á skemmtistað, þegar til átaka kom, sem hann reyndi að stilla. Tveir útlendingar áttu þar hlut að máli.
…þessi sami árásarmaður hafði veizt að 24ra ára karlmanni sex mánuðum áður, fyrir utan annan skemmtistað, brotið framtennur úr honum og veitt honum áverka á höfði og hægri hendi – greinilega árásahneigður og ofbeldisfullur, hættulegur maður…
Á eftir, fyrir utan skemmtistaðinn, varð þessi Íslendingur svo fyrir heiftarlegri líkamsárás þessara útlendinga, án tilefnis og fyrirvaralaust, og hann hálf drepinn.
Ljóst var, að þessir tveir árásarmenn þjörmuðu svo að Íslendingnum, með hnúum, hnefum og eggvopni, sennilega skrúfujárni, sem var stungið 6 sinnum í bak Íslendingsins, að bæði lungu féllu saman. Voru áverkar lífshættulegir.
Gangandi vegfarandi, sem fyrir tilviljun átti leið um, náði að stöðva árásarmenn og rífa þá af Íslendingnum. Fyrir heppni komst hann fljótt í sjúkrabíl. Tókst að bjarga lífi drengsins.
25. ágúst féll svo dómur í þessu árásarmáli fyrir Héraðsdómi Reykjavíkur.
Aðal árásarmaðurinn, 23ja ára, sem stakk Íslendinginn 6 sinnum með stunguvopni, aftan frá, í gegnum þykkan og mikinn klæðnað og gegnum skinn, vefi, hold og beinagrind, inn í lungu, þannig, að þau féllu bæði saman, en þessi sami árásarmaður hafði veizt að 24ra ára karlmanni sex mánuðum áður, fyrir utan annan skemmtistað, brotið framtennur úr honum og veitt honum áverka á höfði og hægri hendi – greinilega árásahneigður og ofbeldisfullur, hættulegur maður – fékk tveggja og hálfs árs fangelsi, og var honum gert að greiða fórnarlambinu 1,5 milljónir í miskabætur.
Hjálparmaðurinn, 25 ára, sem lét höggin dynja á fórnarlambinu meðan hinn beitti stunguvopninu aftan frá, fékk þriggja mánaða skilorðsbundinn fangelsisdóm og minniháttar sekt, sem þýddi, að hann gekk út úr réttasalnum, sem frjáls og fínn maður.
Fyrir undirrituðum voru þessir dómar mistök, hneyksli, íslenzku réttarfari, Héraðsdómi Reykjavíkur, til skammar.
Hér verður auðvitað að hafa það í huga, að refsing við brotum og glæpum gengur ekki aðeins út á það, að refsa brotamanni, heldur, jafn mikið eða öllu fremur, út á það, að vara önnur illfygli og ofbeldismenn við og reyna að fyrirbyggja glæpi og voðaverk.
Dómar verða að senda skýr skilaboð í þá veru!!
Sá elsti drengjanna hafi hrint honum í jörðina og annar drengur síðan sparkað í maga Bartlomiej þar sem hann lá í götunni. Sá elsti drengjanna er síðan sagður hafa hótað að stinga Bartlomiej með hníf í hálsinn og síðan stappað og sparkað í höfuð hans.
20. apríl sl. átti svo annað árásarmál sér stað, fyrir utan Fjarðarkaup í Hafnarfirði, svipað að aumingjaskap, hrottaskap og miskunnarleysi, þar sem þrír árásarmenn, 17-19 ára Íslendingar, þjörmuðu svo að 27 ára gömlum Pólverja, Bartlomiej Kamil Bielenda, með höggum, spörkum og hnífstungum, að hann lézt. Myrtu hann.
Þann 21. júlí sl. birti DV lýsingu á árásinni, og vitnaði þar í ákæruskjal:
„Eru drengirnir sagðir hafa umkringt Bartlomiej á bílastæðinu… Sá elsti drengjanna hafi hrint honum í jörðina og annar drengur síðan sparkað í maga Bartlomiej þar sem hann lá í götunni. Sá elsti drengjanna er síðan sagður hafa hótað að stinga Bartlomiej með hníf í hálsinn og síðan stappað og sparkað í höfuð hans.
Saksóknari segir að Bartlomiej hafi náð að standa upp eftir þessar aðfarir, en þá hafi drengirnir þrír veist að honum aftur. Sá elsti þeirra hafi fellt hann í jörðina og stungið hann ítrekað með hnífi í búkinn, annar piltanna sparkað ítrekað í búk hans og sá þriðji reynt að sparka í höfuð hans en spark hans geigað.
Bartlomiej lést stuttu síðar af sárum sínum, hlaut hann sex stungusár, áverka í andliti og á höfði, hnjám og höndum. Á úlpu hans voru 10 göt sem báru þess merki að vera eftir stungur með eggvopni“.
Þann 22. júlí hafði svo ritstjóri DV fengið myndband af atburðarrásinni í hendur, og lýsir hann því, sem fyrir augun bar í lok árásarinnar svona:
„…þá liggur Bartlomiej óvígur í jörðinni og þremenningarnir láta spörkin dynja á höfði hans og búk. Einn óhugnanlegasti partur myndbandsins er svo þegar elsti pilturinn beygir sig niður og stingur Bartlomiej ítrekað í búkinn þrátt fyrir að hann liggi hreyfingarlaus í jörðinni“.
Um svipað leyti kemur svo þessi frétt, líka í DV:
Sekt allra þessara brotamanna er sönnuð með myndbandi og játningu. Fyrr undrirituðum hefðu opin réttarhöld, mynd af sakborningum og birting nafna þeirra átt við.
„Þingfesting næsta föstudag á ákæru vegna morðsins á Bartlomiej Kamil Bielenda verður lokuð. Er það samkvæmt ákvörðun Jónasar Jóhannssonar dómara við Héraðsdóm Reykjaness vegna ungs aldurs sakborninganna… segir dómari í svari við fyrirspurn fréttastofu RÚV að þar sem þrír af fjórum sakborningum í málinu séu undir 18 ára aldri og teljist því börn hafi hann talið óhjákvæmilegt að boða til lokaðs þinghalds á föstudag. Sú ákvörðun standi óbreytt, en samkvæmt lögum um meðferð sakamála getur dómari ákveðið að loka þinghaldi að öllu leyti eða hluta ef sakborningur er yngri en 18 ára“.
Skv. þessu, er það ákvörðun dómarans, mildi hans, að hafa þinghaldið lokað. Vill hann hlífa morðingjunum við því, að þurfa að standa fyrir máli sínu opinberlega.
Þeir voru og eru semsé nógu gamlir til að murka lífið úr manni í blóma lífsins, frá 2ja ára barni og barnsmóður sinni, fjölskyldu og vinum, en ekki nógu gamlir til að standa fyrir máli sínu í opnu þinghaldi.
Þetta telur undirritaður forkastanleg vinnubrögð dómara. Auðvitað er mildi oft af hinu góða, en mildi fyrir miskunnarleysi á ekki við. Ef sekt brotamanna hefði verið ósönnuð, hefði reglan „saklaus-uns-sekt-er-sönnuð“ átta að gilda, og við slíkar aðstæður hefði verið vert að vernda brotamenn.
Hér á það hins vegar ekki við. Sekt allra þessara brotamanna er sönnuð með myndbandi og játningu. Fyrr undrirituðum hefðu opin réttarhöld, mynd af sakborningum og birting nafna þeirra átt við.
Það er nauðsynlegur og fyrirbyggjandi hluti af réttarkerfinu, nauðsynlegur hluti af réttarríkinu, að fjallað sé um voðaverk og glæpi af þessu tagi á opinn og óskoraðan hátt, almenningi til upplýsingar og viðvörunar og öðrum misindismönnum til aðvörunar.
Þessi frétt í sama blaði vekur líka undrun: „ Drengirnir hafa setið í gæsluvarðhaldi frá 21. apríl. Tveir þeirra á Stuðlum vegna ungs aldurs þeirra og einn í fangelsinu á Hólmsheiði, þar sem heil deild var rýmd til að tryggja að varðhaldið væri með sem minnst íþyngjandi hætti“.
Fyrir undirrituðum er þessi silkihanzkameðferð, það, að heil deild sé rýmd til að varðhaldið þar verði sem minnst íþyngjandi fyrir kaldrifjaðan, miskunnarlausan og harðsvíraðan morðingja, undarleg, yfirkeyrð og röng; stenzt fyrir mér enga skoðun.
Það verður fróðlegt og spennandi að sjá, hvaða dóma þessir morðingjar hljóta, en eins og flestir vita, þurfa brotamenn yfirleitt ekki að sitja af sér nema hluta dóms.