Vilhjálmur Birgisson skrifar:
Eins og fram hefur komið frá mér þá hef ég gríðarlegar áhyggjur af atvinnuöryggi og lífsviðurværi allra starfsmanna sem starfa í orkufrekum iðnaði á Íslandi vegna þeirra græðgisvæðingarstefnu sem rekin er af hálfu Landsvirkjunar.
En eins og ég hef skrifað um þá hefur Landsvirkjun í skjóli nánast algerrar einokunar þvingað raforkuverð upp til stóriðjufyrirtækja með þeim hætti að atvinnuöryggi þúsunda starfsmanna í þessum iðnaði vítt og breitt um landið er ógnað.
Það liggja t.d. fyrir nýir raforkusamningar við stóriðjufyrirtækin á Grundartanga sem eru Norðurál og Elkem Ísland, en þessi fyrirtæki eru hjartað í búsetu- og lífsafkomuöryggi okkar Akurnesinga og nærsveitunga.
En þessir nýju raforkusamningar munu valda því að raforkuverð bæði til Norðuráls og Elkem munu hækka gríðarlega og má áætla að hækkun til Elkem muni hækka um 1,3 milljarða á ári og hjá Norðuráli um 4 milljarða.
Þessi hækkun mun leiða til þess að atvinnuöryggi og lífsafkomu minna félagsmanna mun vera ógnað og nægir í því samhengi að nefna að áætlað er að starfsmönnum í Elkem verði fækkað um 10 til 15% og allar fjárfestingar og frekari uppbyggingu á svæðinu verði slegið á frest um ótilgreindan tíma. Ég óttast að það sama muni gerast hjá Norðuráli þ.e.a.s að stöðugildum muni fækka og vist stöðnunartímabil muni hefjast hjá Norðuráli, hvað uppbyggingu og fjárfestingar varðar.
Það er alls ekki bara ég sem formaður Verkalýðsfélags Akraness sem hef áhyggjur af þessari þróun sem er að eiga sér stað hvað græðgisvæðingu Landsvirkjunar varðar. Nægir að nefna að bæði bæjarstjórn Akraneskaupstaðar og sveitarstjórn Hvalfjarðarsveitar hafa sent frá sér sameiginlega áskorun til stjórnvalda þar sem þessi sveitarfélög lýsa m.a. yfir miklum áhyggjum hvað atvinnuöryggi á Grundartanga varðar vegna þessara hækkana á raforku til fyrirtækjanna. En í þessari áskorun segir einnig orðrétt:
„Nú er hins vegar svo komið að rekstrarumhverfi orkukræfs iðnaðar á Íslandi hefur versnað til muna og það samkeppnisforskot sem hér var í orkuverði er algjörlega horfið. Kjörnir fulltrúar á Akranesi og í Hvalfjarðarsveit kalla eftir svörum um hver tók ákvörðun um þessa stefnubreytingu og á hvaða vettvangi hún var tekin.“
Rétt er að geta þess að ég var í þættinum Ísland í bítið á mánudagsmorgun þar sem ég m.a. fór yfir þessar áhyggjur mínar af þessum gríðarlegu hækkunum á raforkuverði. En ég tók eftir því að daginn eftir var Þorsteinn Víglundsson þingmaður Viðreisnar í sama þætti að ræða um orkupakka 3 en hann var spurður um þessi ummæli mín um að verið væri að ógna atvinnuöryggi og lífsafkomu starfsmanna í orkufrekum iðnaði með þessum miklu hækkunum.
Viti menn að gamli framkvæmdastjóri Samáls og núverandi þingmaður Viðreisnar sagði að hann hefði ekki áhyggjur af þessu og þetta væri stóryrt ummæli frá mér og hann sagði að það væri hlutverk Landsvirkjunar að hámarka arð Landsvirkjunar og hann sagði einnig að stóriðjan gæti greitt hærra verð.
Magnað að hlusta á fyrrverandi framkvæmdastjóra Samáls og núverandi þingmann Viðreisnar tala svona núna og fyrir mitt leiti er þessi málflutningur hans núna eitt mesta lýðskrum sem ég hef heyrt lengi.
En orðrétt skrifaði Þorsteinn Víglundsson þegar hann var framkvæmdastjóri Samáls árið 2011:
„Í umræðu um stóriðjutengdar framkvæmdir á liðnum árum hefur því gjarnan verið haldið fram að raforka sé seld til stóriðju á afar lágu verði. Raforkuframleiðslan sé fyrir vikið óarðbær og það komi í hlut almennings að niðurgreiða raforkuverð til stóriðju. Þessar fullyrðingar hafa verið háværar og síendurteknar í umræðunni en standast þó engan veginn nánari skoðun.“
Takið eftir þessum orðum: „Þessar fullyrðingar hafa verið háværar og síendurteknar í umræðunni en standast þó engan veginn nánari skoðun.“ Já þetta sagði Þorsteinn Víglundsson þegar hann var klæddur framkvæmdarstjórafrakka Samáls en núna þegar hann er kominn í þingmannsfrakkann kveður við nýjan tónn!
Einnig segir Þorsteinn Víglundsson í þessari grein orðrétt:
„Frá 1999 hefur raforkusala fyrirtækisins tvöfaldast og liggur sú aukning fyrst og fremst í aukinni raforkusölu til stóriðju. Á sama tíma hefur árlegur rekstrarhagnaður Landsvirkjunar nær sexfaldast. Svipaða sögu er að segja af eigin fé félagsins, sem vaxið hefur úr 33 milljörðum króna í árslok 1999 í liðlega 190 milljarða króna í árslok 2010. Í raun er það stóriðjan sem stendur alfarið undir þessari arðsemi.“
Já árið 2011 var það stóriðjan sem stóð undir arðsemi Landsvirkjunar en í dag vill þessi sami einstaklingur að lagður verði sæstrengur til Íslands og verð til stóriðju verði hækkað umtalsvert.
Já svo tala þingmenn Viðreisnar um að hinir og þessir ástundi lýðskrum ef þetta er ekki lýðskrum þá veit ég ekki hvað!
Það er rétt að nefna það að Rio Tinto á Íslandi gerði nýjan raforkusamning við Landsvirkjun 2010 og frá 2012 til 2018 hefur fyrirtækið verið rekið með tapi öll árin að undanskildu einu ári. Heildartap Rio Tinto frá 2012 til 2018 nemur tæpum 15 milljörðum. Takið eftir álfyrirtækið í Straumsvík er búið að vera rekið með tapi nánast 8 ár samfellt og tapað 15 milljörðum og eigið fé Rio Tinto hefur rýrnað um 20 milljarða frá 2012.
En á sama tíma eða frá árinu 2012 til 2018 hefur Landsvirkjun skilað 56 milljörðum í hagnað og ekki bara að LV hafi skilað slíkum hagnaði heldur hefur LV greitt niður skuldir sem nema 146 milljörðum eða sem nemur að meðaltali 20 milljörðum á ári! En árið 2012 skuldaði Landsvirkjun 364 milljarða en núna nema skuldir um 218 milljörðum og má því áætla að Landsvirkjun verði skuldlaus eftir 7 ár eða svo.
Málið er að allt sem Þorsteinn Víglundsson skrifaði um raforkumál stóriðjunnar 2011 er og var hárrétt, en núna þegar búið er að stofna stjórnmálaflokk sem heitir Viðreisn þá er miklu betra að stökkva um borð í lýðskrumsvagninn og öskra hátt og skýrt að stóru „skítugu álfyrirtækin“ borgi alltof lítið fyrir orkuna og því þurfi að breyta strax. Enda sagði formaður Viðreisnar Þorgerður Katrín í ræðu á Alþingi að orkupakki 3 lúti m.a. að því að því að stórnotendur geti ekki lengur í krafti einokunaraðstöðu fengið sjálfkrafa ódýrt rafmagn á kostnað þjóðarinnar.
Þvílíkt bull, enda staðfestir grein Þorsteins Víglundssonar frá árinu 2011 sem er samflokksmaður hennar í Viðreisn að stóriðjan standi undir arðsemi raforkukerfisins og fullyrðing um að raforku sé seld á afar lágu verði standist ekki nánari skoðun!
Ég sé það betur og betur að Viðreisn trónir á toppi lýðskrums í íslensku samfélagi og kannski formaður Viðreisnar útskýri það fyrir starfsmönnum álversins í Straumsvík sem er nú í hennar heimabyggð og kjördæmi að frá því að nýr raforkusamningur við Landsvirkjunar var gerður í lok árs 2010 hefur fyrirtækið verið rekið með tapi öll árin að undanskildu einu ári eða sem nemur 15 milljarða tapi á 7 ára tímabili.
Það er þyngra en tárum taki hvernig stjórnmálamenn geta hagað sér, en eitt er víst að stefnt er markvisst að því að ógna atvinnuöryggi og lífsafkomu þeirra sem tengjast orkufrekum iðnaði með græðgisvæðingu Landsvirkjunar.
Það á að þurrka upp alla framlegð þessara fyrirtækja og það skal gert með góðu eða illu og skiptir engu máli þótt lífsafkoma þúsunda fjölskyldna vítt og breitt um landið sé í húfi. Í þessari vegferð taka þátt lýðskrumsstjórnmálaflokkar sem finnst flott og fínt að vera á móti þessum iðnaði sem hefur ekki bara skilað þúsundum starfsmanna gott lífsviðurværi, heldur sveitarfélögum góðum tekjum og gjöldum að ógleymdu því að orkufrekur iðnaður hefur verið ein af okkar burðarstólpum í að skapa gjaldeyristekjur fyrir íslenskt samfélag.