7,1 milljarða króna hagnaður í sex mánuði af rekstri banka sem er um 30% af bankakerfinu; hver hefur efni á slíkum lúxus? Þetta gera tæplega 50 milljarðar á ári fyrir allt bankakerfið; eða um 3% af landsframleiðslu. Og nú er ekki hægt að afsaka ofurhagnaðinn með að verið sé að endurmeta hruneignir; þetta er meira og minna hagnaður af daglegu okri á fólki og fyrirtækjum.
Þetta óskapnaðarkerfi fær að vella áfram óáreitt yfir samfélagið eins og við getum ekki lifað án þess, þessu trúa stjórnvöld, verkalýðshreyfingin, fjölmiðlarnir, háskólasamfélagið … gott ef ekki þjóðkirkjan líka. Og það eru ekki liðin tíu ár síðan bankakerfið hrundi yfir almenning; át upp kaupmáttinn, magnaði upp skuldirnar og þröngvaði þúsundum fjölskyldna ofan í djúpa fátækt.
En svokölluð vinstri stjórn Samfylkingar og Vg endurreisti bankana svo þeir gætu áfram stýrt samfélaginu og blóðmjólkað almenning. Fasteignabólan, þar sem byggt er fyrir þá sem ekki þurfa en ekkert fyrir þau sem eru í neyð, er í boði bankana. Stjórnvöld hafa falið þeim að semja og framfylgja húsnæðisstefnu fyrir okkur.
Til hvers erum við að þessu? Að þjóna fyrst og fremst bönkum, færa þeim fórnir, 3% af öllum krónum sem ferðast um hagkerfið og fela þeim drottnunarvald yfir atvinnurekstri og fjölskyldum? Er það vegna góðrar reynslu? Engin þjóð í heiminum sættir sig við bankakerfi sem dregur til sín í hagnað 3% af landsframleiðslu.
Í Bandaríkjunum þar sem fyrirferð, græðgi og ofurvald Wall Street hefur verið eitt af meginþemum stjórnarmálaumræðunnar áratugum saman er samanlagður hagnaður bankakerfisins vel undir 1% af landsframleiðslu. Hvað er að okkur Íslendingum? Er þol okkar fyrir vitlausum og óréttlátum kerfum takmarkalaust?
Þegar Kári Stefánsson lagði til að 11% af landsframleiðslu færi til heilbrigðismála risu margir í stjórnmálaumræðunni upp og sögðu þetta óraunhæft markmið, jafnvel ekki æskilegt, þrátt fyrir að hátt í 90 þúsund manns hefðu krafist þess að við þetta yrði staðið.
Með því að berja íslenska bankakerfið í það ógeð sem Wall Street er; mætti losa um hagnaðartöku þess í samfélaginu og koma framlögum til heilbrigðiskerfisins upp fyrir það sem Kári og þessi níutíu þúsund báðu um.
Ég spyr aftur: Hvað er að okkur Íslendingum? Erum við svona vitlaus? Siðlaus? Duglaus? Rænulaus?
Gunnar Smári Egilsson.