Bjarni Ben: „Við getum ekki verið með fólk hérna sem bara ráfar um göturnar tekjulaust á meðan það bíður úrlausnar sinna mála.“
Ekki alls fyrir löngu spurði ég hæstvirtan ráðherra hvort eðlilegt væri að gera ekki ráð fyrir kostnaði við það að tryggja öllum sem hér fá hæli eða dvalarleyfi sömu styrki og þjónustu og veitt er kvótaflóttamönnum,“ sagði Sigmundur Davíð Gunnlaugsson á Alþingi þegar hann spurði Bjarna Benediktsson.
„Mér fannst hæstvirtur ráðherra deila áhyggjum mínum að verulegu leyti.“
„Ég fæ ekki séð að þetta standist lög um opinber fjármál. Ég veit að þegar er veitt mikil þjónusta öllum þeim sem fá hér hæli eða dvalarleyfi, líklega einhver sú mesta sem fyrirfinnst og að því marki að ásókn í hæli hér er orðin hlutfallslega sexfalt meiri en í Danmörku og Noregi. Við höfum hins vegar einbeitt okkur að því og lagt metnað í það að taka vel á móti kvótaflóttamönnum sem eiga m.a. rétt á fjárhagsaðstoð, félagslegri ráðgjöf, húsnæði, menntun, leikskólakennslu, tómstundastarfi, heilbrigðisþjónustu, tannlækningum, þjónustu túlka, síma o.s.frv.,“ sagði formaður Miðflokksins
„Því spyr ég hæstvirtan ráðherra: Er það skoðun ráðherra að það hafi engan kostnað í för með sér að margfalda þann fjölda sem á rétt á þeirri fjárhagsaðstoð og þjónustu sem við veitum kvótaflóttamönnum? Í öðru lagi: Telur hæstvirtur ráðherra að þetta muni ekki hafa nein áhrif á þann fjölda sem mun leita hingað umfram önnur lönd á sama tíma og önnur Norðurlönd eru að reyna að hindra hælisumsóknir og beina öllum í kvótaflóttamannakerfið?“
Bjarni steig í ræðustól og sagði: „Því er auðsvarað. Ef við aukum réttindin til að fá stuðning þá mun það kosta peninga. Ég held að við þurfum bara að horfast í augu við það að í þessu kerfi á undanförnum árum hefur málsmeðferðartíminn, sem ég gerði að umtalsefni hér um daginn, kostað okkur alveg óheyrilega mikla peninga, þ.e. að vera með svona marga í langri bið eftir endanlegri niðurstöðu máls hefur kostað okkur marga milljarða á hverju ári,“ sagði ráðherrann.
„Þess vegna hef ég talað fyrir því að við skerpum á þeim tilfellum þar sem við eigum að geta komist hratt að niðurstöðu, við einföldum ferlið til að klára hraðar mál sem allan tímann voru líkleg til að enda með höfnun. Við höfum opnað of víða í kerfinu fyrir kærur sem geta dregið málin og endanlega niðurstöðu þeirra á langinn og ég held að það sé kannski einkum þar sem við skerum okkur úr í samanburði við önnur ríki sem vinna að þessum málum á grundvelli Dyflinnarreglugerðarinnar, að möguleikarnir til að fá endurupptöku og frekari skoðun sinna mála séu fleiri í íslenska kerfinu. Það getur valdið alveg sérstaklega miklum kostnaði.“
Bjarni var ekki hættur: „Þegar kemur hins vegar að þeim málum sem við höfum skrifað út og göngumst við að þurfi að skoða þá þurfum við að hafa einhverja sýn á það og einhverja skoðun á því við hvaða aðstæður er boðlegt að það fólk búi í millitíðinni. Mér finnst að þessi umræða mætti kannski snúast aðeins skýrar um það, í hverju breytingin liggur. Við getum ekki verið með fólk hérna sem bara ráfar um göturnar tekjulaust á meðan það bíður úrlausnar sinna mála.“
Sigmundur Davíð hélt áfram „Það er ágætt að hæstvirtur ráðherra viðurkenni að þetta feli í sér kostnað en þá þarf að reyna að meta þann kostnað samhliða þessum breytingum sem munu hafa mjög veruleg áhrif. Ef ásóknin eykst gerir það kerfinu erfiðara fyrir að afgreiða umsóknir og biðin getur þar af leiðandi orðið lengri og sá kostnaður eykst þá líka fyrir vikið. Það er því mjög sérkennilegt — í ljósi þess að hæstv. ráðherra viðurkennir að ýmsir gallar eru á kerfinu, það er ekki að virka sem skyldi og ekki hefur tekist að ráða bót á því enn sem komið er — að stjórnvöld skuli ekki byrja á að laga þá galla heldur ráðast í aðgerðir sem eru til þess fallnar að auka vandann meira, fá enn meiri fjölda umframumsókna, sérstaklega þegar þetta gerist á sama tíma og önnur Norðurlönd eru að reyna að stöðva hælisumsóknir og beina flóttamönnum, hælisleitendum, í kvótaflóttamannakerfið. Við erum á sama tíma að fara í þveröfuga átt.“
Bjarni átti lokaorðið: „Ég get svo sannarlega tekið undir að það kann ekki góðri lukku að stýra í þessum málaflokki að vera með lægstu þröskuldana fyrir að fá mál tekin til athugunar, að fá stuðning á meðan á athugun stendur, að vera með fleiri kæruleiðir heldur en aðrir o.s.frv. Hvort það megi leiða til séríslenskrar leiðar í þessum efnum að fjöldi umsókna hafi verið meiri hér en hlutfallslega annars staðar skal ég ekki segja. En fyrir þinginu hefur legið frumvarp frá dómsmálaráðherra, óafgreitt í fleiri en eitt þing, sem m.a. er ætlað að taka á afgreiðslu þessara mála þannig að hægt sé að komast hraðar að niðurstöðu.“