Viðhorf Tilkoma Bjartrar framtíðar stórskaðar Samfylkinguna og reitir af henni fylgi víðast. Reykjavík er undantekning þar á. Björt framtíð mun, gangi kannanir eftir, verða stærri og meiri stjórnmálaflokkur en öðrum flokkum hefur tekist, það er að frátöldum flokkunum fjórum, það er Sjálfstæðisflokki, Framsóknarflokki, Samfylkingu og Vinstri grænum. Píratar virðast einnig ætla að ná ágætis árangri, en þeir eru samt viðkvæmari og meiri óvissa um hvort árangur þeirra núna bendi til að til verði öflugt stjórnmálaafl.
Reyndar er saga Samfylkingarinnar merkileg. Miklar vonir voru bundnar við flokkinn í upphafi og hann átti að verða mótvægi við Sjálfstæðisflokkinn, sem þá hafði yfirburði yfir aðra íslenska stjórnmálaflokka, allavega hvað fylgi varðar.
Væntingar þeirra sem stóðu að stofnun Samfylkingarinnar gengu ekki eftir. Mest náði flokkurinn rúmum þrjátíu prósentum á landsvísu, þá var Össur Skarphéðinsson formaður flokksins.
Síðan hefur leiðin legið niður á við. Trúlegast hefur flokkurinn náð botninum, með innan við þrettán prósenta fylgi í þingkosningunum og horfir fram á vondar kosningar eftir rétt rúma viku. Nema í Reykjavík.
Er ástæðan sú að Árbi Páll er formaður, eða tók hann við svo ila förnum flokki að það taki langan, jafnvel mjög langan, tíma að byggja hann upp að nýju.
Verður Árna Páli fórnað?
Braggist Samfylkingin ekki og tapar fjölda bæjarfulltrúa hér og þar um land er víst að horft verður til formanns flokksins, Árna Páls Árnasonar. Einhver verður að axla ábyrgð ef illa fer og formaðurinn er nærtækastur. Eðlilega.
Enginn efast um að Samfylkingin vinnur fínan sigur í Reykjavík. Persónufylgi Dags B. Eggertssonar vegur þar þungt. Og fari sem horfir er ljóst að spenna innan flokksins eykst. Getur borgarstjórinn í Reykjavík, sem ekki á sæti á Alþingi verið flokksformaður? Já, auðvitað. Þó það sé ekki þekkt úr fortíðinni er víst að það fyrirkomulag myndi ganga. Staða varaformanns og ekki síst staða þingflokksformann myndi breytast, verða meiri en nú er. Áður var staða þingflokksformanns veigameiri en nú er og það þekktist að flokksformenn voru samtímis þingflokksformenn. Í þessum getgátum myndi formaðurinn, sem þá yrði borgarstjóri, sækja þingflokksfundi, leggi þar fram mál, móta pólitíska stefnu þó aðrir fylgdu henni eftir í ræðustól Alþingis.
Því getur góður árangur Dags B. Eggertssonar og félaga í Reykjavík orðið banabiti Árna Páls Árnasonar á formannsstóli Samfylkingarinnar. Hæglega.
Samfylkingin er í sárum
Innan Samfylkingarinnar er óeining. Jóhanna Sigurðardóttir var ekki stuðningsmaður þess að Árni Páll yrði formaður Samfylkingarinnar. Heimildir herma að eftir formannskjörið, þegar Jóhanna var enn forsætisráðherra, en Árni Páll orðinn formaður talaði hún hann niður, gerði honum erfitt fyrir. Ekki síst þegar hann og Katrín Jakobsdóttir, í lok síðasta kjörtímabils, lögðu fram tillögu til aðljúka stjórnarskrármálinu. Jóhönnu mislíkaði það og leyndi ekki.
Þingflokkurinn er skipaður níu þingmönnum. Hvert og eitt þeirra, sem skipa þingflokkinn, komu illa særð frá kosningunum í fyrra. Flokkurinn tapaði þingmönnum í öllum kjördæmum. „Þingflokkurinn er einsog viðbrenndur grautur,“ sagði einn viðmælenda.
Vandræðin rétt að byrja?
Hér er ekki efast um að hvatinn að stofnun Bjartar framtíðar var ósætti innan Samfylkingarinnar og hversu erfitt var fyrir óreyndara fólk að vinna sér stöðu innan flokksins. Þeir sem fyrir standa fyrir utan sjá ekki mikinn pólitískan mun, ekki á stefnu flokkanna, en það fallast talsmenn Bjartrar framtíðar ekki. En samt er það svo.
Þess vegna er ályktunin sú að vegna þyngsla, nánast vegna leiðinda innan Samfylkingarinnar, varð til annar flokkur, flokkur sem nú reitir fylgið af Samfylkingunni. Og fari sem horfir, eru vandræði Samfylkingarinnar rétt að byrja.
Og spurt er, er ábyrgðin Árna Páls eða tók hann við svo illa förnu búi að það taki langan, jafnvel mjög langan, tíma að byggja flokkinn upp.
Sigurjón Magnús Egilsson.
