Birgir ræður hversu hratt verður farið í hugsanlegum breytingum á stjórnarskrá

Enginn er betri en Birgir Ármannsson í því hlutverki að hægja sem mest hann getur til að hægja á endurskoðun stjórnarskrárinnar. Sjálfstæðisflokkurinn á mikið þar sem Birgir er. Kurteis og klár sér hann til þess að breytingar á stjórnarskránni er nær óhugsandi.

„Mik­il­vægt er að ein­stak­ar til­lög­ur af því tagi fái góða um­fjöll­un bæði meðal al­menn­ings og fræðimanna áður en lengra er haldið.“ Þetta skrifaði hann í Moggann í gær. Þetta er sem rauður þráður í málflutningi Birgis. Góð umfjöllun, sem samt þarf að ræða betur. Og þar með „góða umfjöllunin“ komin í biðsalinn. Og verður þar.

Í grein Birgis kemur að virðist að hann vill þó afnema heimild forseta til að hafna lögum frá Alþingi staðfestingar.

„Ástæða er til umræðu um hina sér­stöku reglu í 26. gr. um synj­un­ar­vald for­seta gagn­vart lög­um frá Alþingi. Þar er ekki gert ráð fyr­ir efn­is­legri breyt­ingu í frum­varps­drög­un­um en engu að síður er til­efni til um­fjöll­un­ar um þetta fyr­ir­komu­lag.“

Birgir skrifar:

„Þá er jafn­framt mik­il­vægt sam­hliða þessu að frek­ari umræður fari fram al­mennt um eðli og inn­tak for­seta­embætt­is­ins, hvort for­seti eigi að vera af­skipta­sam­ari en verið hef­ur um ákv­arðanir sem að jafnaði hafa verið á verksviði rík­is­stjórn­ar og Alþing­is og þannig virk­ari þátt­tak­andi í stjórn­mála­bar­áttu líðandi stund­ar.“

En hvernig  forseta vill Birgir: „Sá sem þetta rit­ar hef­ur verið þeirr­ar skoðunar að for­seti eigi fyrst og fremst að gegna form­leg­um skyld­um sem þjóðhöfðingi og koma fram sem ákveðið sam­ein­ing­ar­tákn. For­seti geti því til viðbót­ar haft mik­il áhrif með orðum sín­um og gerðum en bein völd og ákv­arðana­taka á sviði fram­kvæmd­ar­valds og lög­gjaf­ar­valds eigi að vera í hönd­um rík­is­stjórn­ar og Alþing­is. Menn geta vissu­lega verið annarr­ar skoðunar og talið að for­seti eigi að gegna veiga­meira hlut­verki varðandi stjórn­mála­leg­ar ákv­arðanir. Ef vilji er til að ganga lengra í þeim efn­um er hins veg­ar eðli­legt og nauðsyn­legt að slík stefna verði mörkuð með meðvituðum hætti í kjöl­far ít­ar­legra umræðna. Aðal­atriðið er að niðurstaða vinn­unn­ar verði skýr stjórn­ar­skrárá­kvæði um völd og verksvið for­seta.“