Er ekki kominn tími til að vakna upp af siðrofinu?
Gunnar Smári skrifar:
Þessi mynd er komin á Netflix, að hluta til fjallar hún um siðrof undir alræði auðvaldsins, hvernig lyfjafyrirtæki breytir læknum í dópsala og hvernig ágirnd þeirra veldur ópíumfaraldri sem hefur drepið hundruð þúsunda, mest ungt fólk í blóma lífsins. Við Íslendingar vitum allt um þetta, það rennur álíka mikið af ópíóðalyfjum út úr íslenska heilbrigðiskerfinu og því bandaríska, margfalt á við það sem þekkist í nágrannalöndum okkar í Evrópu þar sem heilbrigðiskerfið er þróaðra, ekki sama vilta vestrið af eftirlitslausum einkastofum. Það er önnur tenging við Íslands, ópíóðalyf voru helsti drifkraftur íslenska lyfjafyrirtækisins Actavis á uppgangstíma þess. Actavis varð næst stærsti framleiðandi ópíóðalyfja í Bandaríkjunum, á eftir Purdue Pharma, sem nú sætir lögsókn í 23 fylkjum Bandaríkjanna.
…að framkvæma verknað sem sá vissi að var skaðlegur, lífshættulegur, en lét sig hafa það vegna þess að hann gat grætt á því?
Þetta er áhugaverðir þættir sem sjálfsagt er að mæla með. En spurning mín er eiginlega: Ef Bandaríkjamenn hafa hafið sakarannsókn á ópíóðafaraldrinum hjá sér, sem er hlutfallslega álíka stór og sá faraldur sem drepið hefur fjölda íslenskra ungmenna; hvers vegna tökum við ekki á málum með sama hætti? Ef þessi lyf runnu út í Bandaríkjunum í gegnum skipulagða keðju þar sem tiltölulega fáir læknar skrifuðu upp á megin þorrann af þeim lyfjum sem drápu; ættum við að trúa að hlutfallslega álíka mikið magn streymdi í gegnum okkar kerfi án þess að nokkur væri að framkvæma verknað sem sá vissi að var skaðlegur, lífshættulegur, en lét sig hafa það vegna þess að hann gat grætt á því?
Við þekkjum af handahófskenndum rannsóknum íslenskir læknar innan einkarekna hluta heilbrigðiskerfisins, sem haldið hefur verið utan eftirlits af kröfu stjórnmálafólks, sem haldið er blindri trú á gróði og ágirnd sé ætíð besta leiðarljós mannsins og muni ávallt byggja upp bestu kerfin; við vitum að innan þessa kerfis hafa íslenskir læknar fjarlægt hálskirtla úr börnum margfalt ofar en gert er í nokkru landi, ekki vegna þess að íslensk börn séu með vonda hálskirtla heldur vegna þess að læknarnir geta grætt á því. Og uppáskrift lækna á lyf sem ekki eru notuð vegna veikinda heldur fíkna eru af sama toga, íslenskir læknar skrifa upp á þessi lyf í miklu meira magni en læknar í þeim löndum sem starfa innan eðlilegs heilbrigðiskerfis, vegna þess að þeir geta grætt á því.
Hvers vegna er þetta ekki rannsakað? Er það vegna þess að líf ungmennanna sem verða háð lyfjunum sem læknarnir skrifa upp á til að efnast enn meira, er líf þeirra einskis virði samanborið við félagslega stöðu læknanna? Er ekki kominn tími til að vakna upp af siðrofinu?
