Sjálfstæðisflokkurinn hefur misst mikið af kjörfylgi sínu á síðustu árum.
Karen Kjartansdóttir hefur tekið saman mikinn samanburð á fylgi þriggja flokka; Sjálfstæðisflokks, Samfylkingarinnar og Miðflokksins.
Svona fyrst margir vina minna eru að spá í spilin þessa dagana þá er vert að henda í örlitla greiningu.
Það er hægt að segja að Sjálfstæðisflokkurinn og Samfylkingin hafi að einhverju leyti skipt um stöðu þegar litið er á þróun fylgisins. Í kosningunum 2017 var Sjálfstæðisflokkurinn með 25,2% fylgi og Samfylkingin með 12,1%. Nú, árið 2024, er Samfylkingin með fylgi upp á 26% í nýlegum könnunum en Sjálfstæðisflokkurinn er með 12% fylgi ef við miðum við nýjustu könnun Prósents.
En ef við skoðum stöðuna með stikkprufum úr könnunum Gallups frá árinu 2017 má sjá þróun kannana yfir lengra ferli.
Það eru nokkur mikilvæg atriði sem hægt er að lesa út frá þróun fylgis Samfylkingarinnar, Sjálfstæðisflokksins og Miðflokksins frá árinu 2017 til dagsins í dag (2024):
Samfylkingin – Mikil aukning:
2017: Samfylkingin var með 12,1% fylgi í kosningunum 2017, sem þótti þá ásættanlegt en ekki sterkt.
2021: Fylgi Samfylkingarinnar var 9,9% í kosningunum 2021 sem var lítið undir meðalfylgi hennar undanfarin ár.
2024: Í nýlegum könnunum er fylgi Samfylkingarinnar komið upp í 26%, sem er mjög mikil aukning frá síðustu kosningum og vísar til endurnýjunar trausts almennings á flokknum.
Ályktun: Samfylkingin hefur náð að styrkja sig mjög mikið síðustu ár. Aukningin bendir til þess að flokkurinn hafi fundið nýjan takt hjá kjósendum sem gæti skýrst af stöðugri stefnumótun og skýrari áherslum, sem kjósendur virðast kunna að meta, sérstaklega eftir aðrir vinstri flokkar hafa misst fylgi. Þetta gæti líka bent til breytinga á kjósendahópi, þar sem fleiri hafa leitað til þeirra vegna óánægju með núverandi stjórnvöld.
Sjálfstæðisflokkurinn – Veruleg lækkun:
2017: Sjálfstæðisflokkurinn fékk 25,2% fylgi í kosningunum 2017, sem þótti þá sterkt fylgi þó að það væri nokkur lækkun frá fyrri kosningum.
2021: Í kosningunum 2021 lækkaði fylgi Sjálfstæðisflokksins aðeins eða niður í 24,4%, en hann hélt þó stöðu sinni sem stærsti flokkurinn.
2024: Samkvæmt nýjustu könnunum er fylgi Sjálfstæðisflokksins komið niður í 12%, sem er sögulega lágt og hefur aldrei mælst jafnslæmt.
Ályktun: Sjálfstæðisflokkurinn hefur misst mikið af kjörfylgi sínu á síðustu árum. Þessi þróun getur bent til þess að flokkurinn eigi í vandræðum með að höfða til nýrra kjósendahópa eða að fólk sé orðið leitt á stjórnmálaáherslum hans eftir áratuga ráðandi stöðu. Lækkunin gæti einnig endurspeglað minni trú kjósenda á núverandi stjórnarsamstarf.
Miðflokkurinn – Mikil hækkun:
2017: Miðflokkurinn kom nýr inn á sviðið og fékk 10,9% fylgi í kosningunum 2017, sem þótti góður árangur fyrir nýstofnaðan flokk.
2021: Í kosningunum 2021 lækkaði fylgi Miðflokksins niður í 5,4%, og það virtist þá sem flokkurinn væri í vandræðum með að lifa af.
2024: Í nýjustu könnunum er fylgi Miðflokksins komið upp í 18%, sem er næstmesta fylgi allra flokka.
Ályktun: Miðflokkurinn hefur náð að snúa vörn í sókn og hækka fylgi sitt verulega. Það gæti stafað af því að flokkurinn hafi náð að nýta sér óánægju kjósenda með núverandi stjórnarflokka og sé að sækja fylgi frá bæði Sjálfstæðisflokknum og Framsókn. Flokkurinn virðist einnig höfða til ákveðinna hópa sem eru óánægðir með þróun samfélagsins, sérstaklega þegar kemur að þjóðernis- og efnahagsmálum.
