Verkalýðsleiðtogar eiga líka að fá að njóta málfrelsis og tala máli sinna félaga ef þess er krafist af þeim.
Höf. Margrét Sigrún Þórólfsdóttir.
Er yfirlýsing Ragnars Þórs Ingólfssonar formanns VR út úr öllu korti? Sitt sýnist hverjum í því máli. Ragnar Þór er formaður stéttarfélags og samkvæmt því á hann að vinna fyrir fólkið sem er í því stéttarfélagi. Háværar raddir frá fólkinu í hans félagi og einnig öðrum stéttarfélögum er að lífeyrir þeirra sé illa fjárfestur og sé notaður í víðsjáverðar fjárfestingar. Hvað sem því líður þá eru þessir lífeyrissjóðir okkar landsmanna og fjárfesting er við ljúkum vinnuskyldu okkar á vinnumarkaði. Þess vegna er mikilvægt að vanda vel þær ákvarðanir hvar best sé að fjárfesta og hvar ekki.
Eru það skilaboðin á miðað við skrif síðustu daga að eigendurnir/sjóðfélagar eiga helst ekkert að vera að skipta sér af hvað verður um peningana sem þeir leggja inn í þessa sjóði mánaðarlega en atvinnurekendur eigi alfarið að hafa ráðstöfunarrétt á því hvar skal fjárfesta, telja þeir sig rétthærri en eigendur sjóðanna. Það er mjög mikilvægt að við drögum lærdóm af fyrrum fjárfestingum sem hafa valdið lífeyrissjóðum fjárhagstjóni og tapað milljörðum króna í misvitrum fjárfestingum í gegnum tíðina .
Allir þessir lífeyrissjóðir hafa orðið fyrir fjárhagstjóni og tapað öllum sínum peningum í þessari fjárfestingu.
„Heildartap lífeyrissjóðanna árin 2008 til 2010 var 479.685 milljónir króna“. „Þetta er meðal þess sem kemur fram í skýrslu um fjárfestingarstefnu, ákvarðanatöku og lagalegt umhverfi lífeyrissjóðanna í aðdraganda bankahruns.“ Segir í frétt RUV þann 03.02.2012
Samkvæmt frétt í Viðskiptablaðinu þann 22. apríl 2020 er fjallað um afskriftir Lífeyrissjóðanna á fjárfestingu sinni í Kísilverinu á Bakka í Húsavík og „Samkvæmt ársreikningum fjögurra lífeyrissjóða sem samanlagt fara með helmingshlut í Bakkastakki hafa þeir fært virði ríflega 1,4 milljarða hlutafjár niður um 90% og meta virði hlutafjárins nú á um 145 milljónir króna“.
Frétt í Kjarnanum 20. Ágúst 2017 er fjallað um að Festa lífeyrissjóður hafi sett 875 milljónir króna í United silicon kísilverksmiðjuna í Helguvík og að samtals hafa íslenskir lífeyrissjóðir fjárfest samtals 2,2 milljarða króna í verkefnið. Það eru Festa lífeyrissjóður, Frjálsi lífeyrissjóðurinn og Eftirlaunasjóður félags íslenskra atvinnuflugmanna. Allir þessir lífeyrissjóðir hafa orðið fyrir fjárhagstjóni og tapað öllum sínum peningum í þessari fjárfestingu.
Svo er það þessi frétt á RUV þann 8.08 2017 og ber fyrirsögnina „Eign lífeyrissjóða rýrnað um 11,8 milljarða“. „Lífeyrissjóðir eiga samtals yfir 54 prósent í Högum. Þeirra stærstir eru Lífeyrissjóður starfsmanna ríkisins, þar sem A- og B-deildin eiga samanlagt um sextán og hálft prósent, Gildi með tæp þrettán prósent og Lífeyrissjóður verslunarmanna á tæp 7,2 prósent. Samanlagður eignarhlutur lífeyrissjóðanna hefur samkvæmt þessu rýrnað að virði um meira en 11,8 milljarða króna í sumar“.
Eftir þessa upptalningu á fréttum og fleiri frettum sem fjalla um tap lífeyrissjóðanna upp á milljarða króna er það þá ekki eðlilegt að launþegar séu uggandi um þær fjárfestingar sem lífeyrissjóðirnir ráðast í. Alla veganna eru lífeyrisþegar að vakna vegna taps sjóðanna og vilja hafa eitthvað að segja um þessa sjóði. Því ef þú leggur fjármuni þína í sjóð þá ættir þú að ráða hvernig því fé sé ráðstafað eða hverju það er fjárfest í. Þess vegna er sú háværa krafa komin upp að lífeyrisþegar eigi að hafa jafnt vægi innan stjórna lífeyrissjóðanna eins og atvinnurekendur hafa. Ef þörf er á þéttari vörum kringum lífeyrissjóðina þá ætti sú krafa að vera eðlileg.
Hér fyrir neðan eru spurningar sem fólk veltir fyrir sér:
- Getur það verið að atvinnurekendur telji að lýðræðisvæðing lífeyrissjóða sé ógn við völd þeirra innan lífeyrissjóðanna?
- Hver á að hafa aðhald með fjárfestingum innan lífeyrissjóðanna ef ekki má gagnrýna stefnu þeirra eða benda á hvað áhættan sé mikil eða lítil þegar fjárfesta á í lélegum eða góðum fyrirtækjum?
- Hver er ábyrgð stjórnarmanna gagnvart eigendum sinum til dæmis gagnvart ávöxtun sjóðanna í áhættu sæknum fjárfestingum sem engu hafa skilað nema tapi?
- Eiga stórir aðilar í viðskiptalífinu að geta gengið að því vísu að fá fé úr lífeyrissjóðunum landsmanna?
- Hvers vegna eiga lífeyrissjóðir alltaf að leggja sýna peninga í ónýt fyrirtæki sem eru löngu gjaldþrota?
Þetta eru spurningar sem stjórnir lífeyrissjóðanna þurfa að velta fyrir sér, því launþegar/lífeyrisþegar eiga rétt á svörum frá þeim sem og öðrum er málið varðar .
Það er skilda okkar sem eigum fjármuni þar að standa í lappirnar.
Landsmenn mega aldrei gleyma hvernig tapast hafa milljarðar króna í misvitrum fjárfestingum lífeyrissjóðanna í gegnum tíðina. það er þess vegna þörf á þéttari vörnum í kringum lífeyrissjóðina. Launþegar/lífeyrisþegar sem greiða í lífeyrissjóði eiga að vera gagnrýnni á í hvað peningarnir þeirra eru settir og hvaða fjárfestingar eru vænlegastar fyrir lífeyrissjóðina þeirra. Einnig gera þá kröfu að þeir geti komið inn í stjórnir sinna lífeyrissjóða því sjóðfélagar hafa bæði menntun og hæfni til að koma að þeim málum sem þar er fjallað um hverju sinni. Að lýðræðisvæða lífeyrissjóðina og veita þeim aðhald er einmitt það sem þeir þurfa og það er skilda okkar sem eigum fjármuni þar að standa í lappirnar og láta í okkur heyra hvort sem það er vegna góðra eða slæmra ákvarðana. Verkalýðsleiðtogar eiga líka að fá að njóta málfrelsis og tala máli sinna félaga ef þess er krafist af þeim.
Heimildir:
https://www.ruv.is/frett/tap-lifeyrissjodanna-479-milljardar
https://www.vb.is/frettir/lifeyrissjodir-afskrifa-milljarda-bakka/161370/
https://kjarninn.is/frettir/2017-08-21-lifeyrissjodurinn-festa-sett-875-milljonir-krona-i-united-silicon/
https://www.ruv.is/frett/eign-lifeyrissjoda-ryrnad-um-118-milljarda